بزرگنمايي:

یزد آنلاین - یزد - مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی اردکان گفت: مسجد تاریخی "آرد و خرما" بعنوان کوچکترین مسجد تاریخی ایران و متعلق به قرن دهم هجری، در انتظار مسافران نوروزی است.
محسن میرجانی با اشاره به اینکه این مسجد، تمام مشخصات یک مسجد بزرگ را در خود جای داده افزود: این بنا دارای محراب، سکوی پیر نشین ، شبستانی کوچک و بادگیر و سقف آن به روش طاق و تعویزه پوشیده شده و یک چهارم کل مجموعه را با یک نشیمن گاه در بخش سردر ورودی ساخته اند .
وی گفت: تاجری از اهالی شاهرود به دلیل مرگ شترش ، مسجدی را در این مکان بنا و دستمزد کارگرانش را با آرد و خرما که به همراه داشته پرداخت می کند که به همین دلیل این مسجد در طول تاریخ به مسجد آرد و خرما شهرت یافته است.
این مسئول افزود: مسجد آرد و خرما را اگرچه تمام مردم اردکان می شناسند اما کمتر کسی است که از وجه تسمیه و علت نامگذاری آن خبر داشته باشد.
دبیر انجمن میراث کهن اردکان هم گفت: سبک معماری مسجد آرد و خرما شبیه به سبک بناهای دوره صفویه است اما کارشناسان میراث فرهنگی چندان مطمئن نیستند که قدمت این بنا به دوران صفویه برسد دلیل آن هم زیلوی قاجاری شبستان مسجد است که چند سال پیش به سرقت رفت.
نادر پیری اردکانی اضافه کرد: وقف نامه هایی هم از دوران قاجاریه در مسجد باقی مانده که یکی از این وقف نامه ها مربوط به قرائت قرآن است و دیگری روغن چراغ که هر 2 در قرن سیزدهم هجری قمری ثبت شده اند .
وی با بیان اینکه روایت دیگری هم از سال های دور شنیده می شود که مردم مجبور بودند در آسیایی که پشت مسجد وجود داشت هسته خرما را به آرد تبدیل کنند و روزگار بگذرانند و درست به همین دلیل این مسجد آرد و خرما نام گرفته است اظهار کرد: این مسجد کوچک هم مثل مساجد محلی دیگر بهره ای از گچبری و تزئینات خاص معماری نبرده، سقف این مسجد به روش طاق و تعویزه پوشیده شده و یک چهارم از فضای آن به نشیمن گاه، بخش سردر و ورودی اختصاص دارد.
پیری اردکانی افزود: این مسجد در جهت غربی، شرقی ساخته شده و در آن سه طاقچه محرابی برای قرار دادن قرآن ها دیده می شود، محراب مسجد هم در قسمت جنوبی آن قرار دارد که یک بادگیر کوچک در آن به چشم می خورد.
اردکان 130 مسجد دارد که 60 باب آن در روستاهاست و 15 مسجد از این تعداد توسط خیرین ساخته شده است.
قدیمی ترین مسجد اردکان، مسجد جامع و زیرده است که 500 سال قدمت دارد.
مرکز شهرستان 98 هزار نفری اردکان در60 کیلومتری شمال شهر یزد قرار دارد.