بزرگنمايي:

یزد آنلاین - یزد- یکی از مهمترین مشکلات نسل حاضر که گستره جهانی پیدا کرده و بسیاری از جوانان را آلوده نموده، مواد مخدر است.
مصیبتی که میلیون ها زندگی را ویران و سرمایه های کلان ملی را صرف مبازره و یا جبران صدمات ناشی از آن می نماید.
هر روز بر شمار قربانیان مصرف مواد افزوده می شود و عوارض آن شامل اختلالات جسمی، روانی، خانوادگی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی همه مرزهای فرهنگی واجتماعی را در می نوردد و سلامت بشر را مورد تهدید قرار می دهد.
نسل بشر تا هر زمان که تداوم یابد اعتیاد را به عنوان آفت همیشگی با خود حفظ خواهد کرد.
مبارزه علیه عوامل تولید مواد به تنهایی باعث کاهش مصرف نخواهد شد.
تنها روش موثر برای کاهش شیوع اعتیاد بکارگیری روش های صحیح کاهش تقاضا شامل برنامه های پیشگیری و درمان همگام با مبارزه با عرضه است.
یکی از دستگاه‌هایی که در حوزه اعتیاد درگیر بوده و خدمات ارائه می‌کند، بهزیستی است که در سه بخش درمان و بازتوانی اعتیاد ، کاهش آسیب و نیز پیشگیری از آن فعالیت دارد.
در حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد در شهرستان اردکان پنج مرکز درمان سرپایی درمان و یک مرکز اقامتی میان مدت (کمپ) وجود دارد که از آن پنج مورد، 2 مرکز با مجوز سازمان بهزیستی و سه مرکز با مجوز دانشگاه علوم پزشکی به فعالیت مشغولند.
بهزیستی اردکان، سال گذشته در حوزه پیشگیری از اعتیاد برای 2 هزار و150 نفر از جامعه هدف بهزیستی و عموم شهروندان اردکانی ، دوره آموزشی پیشگیری از اعتیاد برگزار نموده است.
گام های اساسی در پیشگیری از اعتیاد، جنسیت و سن و سال و طبقه اجتماعی نمی شناسد ، اعتیاد مهمان ناخوانده ای است که به دلایل گوناگون امروزه به عنوان معضلی فراگیر در جامعه ما مطرح شده و در بهترین حالت یک ششم جمعیت کشور را به نوعی درگیر خود ساخته و در سایه غفلت ما ، روز به روز بر گستره آن افزوده می شود .
هرچند آمارها به فراوانی 10 درصدی زنان معتاد اشاره دارد ولی این میزان به نرمی و آرامی در حال افزایش است و اعتیاد در جامعه ما کم کم می رود که شکل و شمایلی زنانه به خود بگیرد .
از سوی دیگر تغییر مصرف از سنتی به مواد پر خطرتر صنعتی و مواد توهم زا زنگ خطر و هشدار جدی در این حوزه است که در اثر کم توجهی می تواند به عواقب جدی و غیر قابل جبران منجر شود.
آمارهای رسمی وجود بیش از 3 تا 4 میلیون معتاد به مواد مخدر را در کشور تایید می کند و این در حالی است که آمارهای غیر رسمی بر تعداد بسیار بیشتری دلالت دارد.
به هر روی اعتیاد آتش خانمان سوزی است که امروزه دامن گیر بسیاری از خانواده ها شده ،بسیاری از خانواده ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم با این معضل اجتماعی درگیرند .
از دیدگاه پزشکی و روان پزشکی اعتیاد یک بیماری و فرد معتاد یک بیمار است و بایستی مانند سایر بیماران درمان شده و از وی مراقبت به عمل آید.
بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی، اعتیاد به معنی اتکا به مواد مخدر و یا سایر مواد که بر اثر استعمال و مصرف مکرر و مداوم آنها به وجود می آید است و سه ویژگی مهم دارد، احساس نیاز شدید به ادامه مصرف ، علاقه شدید به افزایش مداوم مصرف دارو و وجود وابستگی جسمی و روانی در فرد معتاد.
پیشگیری از ابتلای به اعتیاد همانند سایر بیماری ها بر درمان آن مقدم است چنانکه رسول مکرم اسلام فرموده اند : یک درهم پیشگیری بهتر از یک خروار درمان است .
در نتیجه شایسته است که ما هم چنانکه کودکان خود را در برابر بیماری های مسری واکسینه می کنیم و یا با رعایت اصول بهداشتی، فرزندان خود را از ابتلا به بعضی بیماری ها ایمن می کنیم با به کار بستن اصول پیشگیری اولیه فرزندان خود را از همان دوران کودکی به گونه ای تربیت نماییم که در دوران نوجوانی و جوانی، گرفتار اعتیاد به مواد مخدر نگردند .
در پیشگیری از اعتیاد در سطح یک باید عوامل خطر ساز اعتیاد شناسایی و از بین برده شود عواملی مانند کانون های مصرف مواد و یا پاتوق ها ، پیشگیری از طلاق ، مراقبت از فرزندان و سرپرستی و حمایت از کودکان و زنان خیابانی .
در این سطح از پیشگیری همچنین باید عوامل محافظت کننده از ابتلای به اعتیاد تقویت شود ، عواملی مانند افزایش اعتماد به نفس ، رضایت از زندگی زناشویی ، مسئولیت پذیری در قبال خانواده ، همسر و فرزندان ، امید به آینده ، مهارتهای اجتماعی موثر ، تقویت باورهای مذهبی و...
و در این مرحله چه باید بکنیم ؟ پاسخ این پرسش رویکرد پیشگیری در سطح دوم است حال اگر با همه این تفاسیر فردی به مواد مخدر اعتیاد پیدا کرد ، تکلیف ما چیست ؟
در سطح دوم پیشگیری از اعتیاد بایستی با شناسایی و غربالگری افرادی که به تازگی به دام اعتیاد افتاده اند ، نسبت به درمان سریع آنان اقدام نموده و از مزمن شدن اعتیاد در آنان جلوگیری کنیم چون که هر چه مدت زمان گرفتاری در دام اعتیاد طولانی تر باشد رهایی و درمان آن سخت تر و مستلزم صرف زمان و پول بیشتری خواهد بود .
رویکرد پیشگیری ثانویه با انجام اقدامات درمانی لازم و پیگیری های بعدی است با این هدف که بیمار از شر اعتیاد نجات یافته و با رعایت توصیه های پزشکی - بهداشتی از بازگشت بیماری و اعتیاد در او جلوگیری به عمل آید .
هدف از پیشگیری سطح سوم جلوگیری از پیشرفت بیشتر و طولانی شدن بیماری و فراهم ساختن امکانات برای بازگشت فرد معتاد به جامعه و از سرگیری فعالیت های اجتماعی است که این مهم با اقداماتی که از آنها به عنوان اقدامات توانمندسازی یاد می شود صورت می گیرد که از جمله این اقدامات می توان به آموزش مهارت های زندگی فردی ، خانوادگی و اجتماعی ، خدمات مشاوره ای و ... اشاره نمود.
به علت وجود تنوع زیاد مواد مخدر ، روش های درمانی تخصصی ترک اعتیاد نیز متعدد است و از آنجا که براساس تحقیقات صورت گرفته، سه چهارم معتادان دچار بیماری های روان شناختی و روان پزشکی هستند بخش بزرگی از درمان اعتیاد ، در گرو روان درمانی، رفتار درمانی و خانواده درمانی است که در کنار دارو درمانی نقش خود را در درمان اعتیاد به خوبی بازی کرده و اثربخش خواهد بود و تا هشتاد درصد موفقیت در ترک اعتیاد با مشاوره و روان درمانی امکان پذیر است .
برای ترک اعتیاد یک فرد ، باید جامعه و خانواده نیز همکاری لازم را داشته باشند و از آنجا که اعتیاد ، به سبب مزمن بودن، سال ها با فرد همراه بوده و با ذهن و جسم فرد معتاد عجین گشته، بر بسیاری از اعمال و رفتار وی اثر می گذارد و برای حل این مشکل آشنایی با علوم روز در حوزه پیشگیری از مصرف ، انواع مواد مخدر ، تکنیک ها و پژوهش های مختلف و تجربه کافی و صبر و حوصله و بقای در درمان لازم است.
"امیرولی عضدزاده" رئیس اداره بهزیستی اردکان و پزشک درمانگر اعتیاد
7544/ 6197