بزرگنمايي:

خبر یزد - یزد ـ وزیر آموزش و پرورش گفت: فضای آموزشی امروز کارکرد یک معلم را در یاددهی و یادگیری دارد اما اثرگذاری آن در فرآیند یادگیری مورد غفلت قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار مهر ، سیدمحمد بطحائی صبح امروز در مراسم افتتاحیه همایش بین المللی «مدرسه ایرانی معماری ایرانی» اظهار داشت: دنیای امروز بسیاری از مؤلفه‌ها و مفاهیمش با گذشته تفاوت داشته و محیط‌های آموزشی از این قاعده مستثنی نبوده و تعریف و کارکرد آن با گذشته بسیار متفاوت شده است.
وی افزود: محیط آموزشی امروز معنایی بسیار معنایی فراتر از گذشته دارد و امروز این محیط‌ها فاقد حد و حصر برای کنترل و مدیریت هستند و مدرسه به عنوان یک محیط رسمی آموزشی متأثر از این تأثیرات بوده است.
بطحائی خاطرنشان کرد: تغییرات نسبتاً پایدار در نگرش و رفتار یادگیرنده اتفاق افتاده که این تغییرات در فضای آموزشی نیز اثرگذار بوده است، پایداری در این تغییر یکی از ویژگی‌های مهم یادگیری است اگر یادگیری اتفاق بیفتد اما از پایداری و ثبات برخوردار نباشد، اطلاق یادگیری بر آن موضوعیت ندارد و این یکی از چالش‌های امروز آموزش و پرورش ما است.
فعالیت‌های امروز مدارس منجر به تغییرات پایدار نمی‌شود
وی عنوان کرد: بخشی از فعالیت‌هایی که در مدارس انجام می‌شود، منجر به تغییرات نسبتاً پایدار نمی‌شود حتی اگر کارنامه‌های موفقی نیز به دانش آموزان بدهیم و آنها با نمرات خوبی فارغ التحصیل شوند
بطحائی بیان کرد: مدرسه مرکب از اجزا و ارکانی است که این اجزا در کنار یکدیگر محیط یادگیری امروز را می‌سازند یعنی محیطی که بچه‌ها در این محیط یادگیری در آنها اتفاق می‌افتد که البته سهم هر یک از این عوامل متفاوت است.
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: اگر فضای آموزشی نیاز به توجه دارد، یکی از ضرورت‌های آن این است که این فضا تأثیر شگرفی در یادگیری دارد و تجهیزات آموزشی و فضای آموزشی ما باید به طور مرتب مورد واکاوی قرار گیرند و به روز شوند.
سیر تغییر و تحول در مدارس کشور
بطحائی یادآور شد: در کشور ما به ویژه بعد از اسلام، سیر تغییر مدارس بسیار رو به جلو و پیشرفت بوده و تغییرات بزرگی در آن حاصل شده است و در گذشته حتی مسجد و مدرسه یکی بودند اما بعدها به تدریج مدارس جدا شدند اما در کنار مساجد همچنان یک مجموعه را تشکیل می‌دادند.
وی اظهار داشت: بعد از آن در دوره دیگری، مدرسه به تدریج با الهام گرفتن از کاروانسراها، حجره حجره شدند و پس از آن حجره‌ها جدا شدند و مکتبخانه‌ها شکل گرفتند و بعد از آن مکتبخانه‌ها در کنار یکدیگر قرار گرفتند و مجموعه‌ای از آنها، کلاسهای مدرسه را تشکیل دادند.
بطحائی خاطرنشان کرد: این سیر نشان می‌دهد که مدارس از ابتدا ویژگی‌های منحصر به فردی داشته‌اند که در این سیر بخشی از این ویژگی‌ها یا از بین رفت یا تغییر کرد.
وی افزود: زمانی که مسجد و مدرسه یکی بودند، وجود این محراب، سمت و سوی تعلیم و تربیت را دائم به سمت یادگیری بر مبنای روح معنوی هدایت می‌کرد و آنچه امروز بیش از همه در مدارس به آن نیاز داریم که در مدارس گذشته وجود داشت، نمادها و نشانه‌های خلقت است مثل حوض و باغچه که امروز جای خود را به موزائیک و آسفالت داده است.
فضای مدرسه باید الهام بخش معنویت در یادگیری باشد
بطحائی اظهار داشت: وسعت فضای آموزشی نیز امروز با گذشته بسیار متفاوت است به نحوی که در گذشته به لحاظ نوع معماری گذشته، آرامشی خاص در فضاهای آموزشی حاکم بود و برخی ویژگی‌ها نیز به نوعی الهام بخش معنویت در یادگیری بود و توجه به معبود در حین یادگیری به طور دائم تلقین می‌شد.
وی افزود: فضاهای آموزشی امروز یک فضای کالبدی نیست، فضای آموزشی امروز دارای یک روح است و به همین دلیل است که به شدت و سرعت در یادگیری بچه‌ها تأثیرگذار است، فضای آموزشی امروز خود یک معلم است.
بطحائی عنوان کرد: المان‌های مختلفی که در فضاهای آموزشی به کار گرفته می‌شود، هر کدام خود می‌توانند در یادگیری تأثیرگذار باشد که این تأثیر می‌تواند مثبت یا منفی باشد، آثار تربیتی که فضاهای آموزشی امروز در فرآیند یادگیری بچه‌ها بر جای می‌گذارند، کمتر از تأثیر نیروی انسانی نیست.
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: اگر چیدمان، المان‌ها، رنگ‌ها و… مورد بی توجهی کارشناسان قرار گیرد، به طور قطع تأثیر مثبتی بر روند یادگیری نخواهد داشت.
وی تاکید کرد: از مدرسه توقع داریم بچه‌هایی که از مدرسه فارغ التحصیل می‌شوند، آماده زندگی باشند و احتیاجات زندگی روزمره خود را در زندگی تمرین کرده باشند و در مدرسه مدیریت خشم، مشارکت و احساس مسئولیت در مسائل اجتماعی و خانوادگی، رسیدگی به دیگران و صدها مهارت و مسئولیت پذیری و هدف تربیتی دیگر را فرا گرفته باشند.
یادگیری به معنای تغییر در رفتار امروز در مدارس اتفاق نمی افتد
بطحائی با اشاره به اینکه البته مفاهیم کتب درسی با تکیه بر این مهارت‌ها تدوین شده است، خاطرنشان کرد: یادگیری به معنای تغییر در رفتار که نسبتاً پایدار باشد، اتفاق نمی‌افتد به نحوی که دانش آموز نمره 20 می‌گیرد اما وقتی در صحنه عمل زندگی قرار می‌گیرند، گویی این نمرات 20 را قبلاً هرگز نداشته‌اند و مدل رفتار آنها با آنچه آموزش دیده‌اند کاملاً متفاوت است و این یعنی یادگیری اتفاق نیفتاده است.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین چالش‌هایی که در یادگیری پایدار داریم، این است که کارایی نظام آموزشی ما بالاست اما اثربخشی آن پایین است و ظرافت‌ها در عوامل مؤثر یادگیری، مورد غفلت قرار گرفته است و یکی از مهمترین این عوامل، فضاهای آموزشی است.
بطحائی خاطرنشان کرد: باید باور کنیم که فضای آموزشی ما یک معلم است که بر یاددهی و یادگیری بچه‌ها اثرگذار است اما بسیار از آن غافل بوده‌ایم البته در سالهای اخیر قدم‌های خوبی برداشته شده و فضاهایی داریم که خود را به فضای استاندارد یک مدرسه نزدیک کرده و برخی طرح‌ها و ایجاد برخی فضاها در برخی مدارس به واقع قابل تقدیر است.
کاهش مدارس نا ایمن طی 10 سال گذشته در کشور
وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: ایجاد برخی فضاها در مدارس، مدرسه را برای دانش آموزان به یک فضای دوست داشتنی تبدیل کرده و این مهمترین هدف ما برگرفته از سند تحول بنیادین است.
وی عنوان کرد: هر چند خوشبختانه طی 10 سال گذشته مدارس غیرایمن ما از 70 درصد به 30 درصد کاهش یافته است، اما همچنان راه نرفته بسیار داریم و تا زمانی که به آن نقطه برسیم، باید افکار عمومی و باور اجتماعی برنامه‌های ما را باور کنند که اگر به این باور برسند، دیگر همه امکانات برای ایجاد یک فضای آموزشی مناسب و استاندارد بسیج می‌شود.