چاپ

یزد آنلاین - « تکه دوزی » از هنری قدیمی زنان یزدی است ولی در میان زرتشتیان این هنر به شکل خاص ‎‎ تر و با عنوان «تیر و سیخ» رواج دارد هر چند که امروزه از کاربرد آن کم شده است.
تکه دوزی از دیرباز یکی از هنرهای دستی زنان یزدی بوده به گونه ‌ ای که در گذشته ت که‌ ‎‎ دوزی در هنگام دوخت ملافه، پتو و دیگر وسایل خانه به ویژه در جهیزیه تازه عروس ‌ ‏‏ ها ، جایگاه و ارزش مناسبی داشته است.
تکه‌دوزی جهیزیه تازه ‎‎ عروس ‎‎ ها اغلب توسط مادر عروس یا خود عروس صورت می گرفته است و از این رو این هنر دستی ، کم و بیش در خانه ‎‎ ها به ویژه خانه زنان روستایی ، رنگ و روی متفاوتی داشته است ولی به تدریج و مرور زمان این هنر دستی کم‎‎رونق شده است به طوری که اکنون د ر کمتر خانه‌‌ا ی ، وسا یل بافت تکه‌ ‎‎ دوزی وجود دارد.
پارچه‏‏‌های مورد استفاده در نوعی از تکه ‏‏ دوزی که در بین زنان زرتشتی یزدی رایج بوده و به «تیر و سیخ» شهرت دا شته است، معمولاً پارچه‌ های رنگارنگ ابریشم ساده که اغلب به دست همان زنان بافته می ‌ شده یا پارچه‌ های چیت روشنی که اغلب از کشورهای روسیه و هندوستان به کشور ایران صادر می‌ شده‌ ، بوده است.
روش دوخت تکه ‏‏ دوزی نیز به این طریق بوده که تکه ‎ های ابریشم و چیت را یکی در میان در کنار هم قرار می ‎‎ دادند و سپس به شیوه ای ماهرانه ، آن ها را بهم می ‏‏ دوختند به طوری که به صورت یک پارچه یکدست در می‎‎آمده است و سپس ب رای دوخت ‎‎ وسایل دیگر مورد استفاده قرار می‏‏ گرفته است.
این نوع دوخت منجر به تولید پارچه ای به نام «تیر و سیخ» م ی ‎‎ شده که در بین مردم نیز کاربرد و استفاده زیادی داشته است. البته نامگذار ی این پارچه نیز این دلیل بوده است که پارچه ساده را «تیر» و پارچه چیت را «سیخ» نامیده بوده بودند.
این نوع دوخت و دوز هر چند از رونق افتاده ولی هنوز هم در میان زنان اصیل و قدیمی یزدی رواج دارد و کاربرد های خاص خود را دارد .