چاپ

خبر یزد - انجمن‌های علمی و تشکل‌های دانشجویی استان یزد در بیانیه‌ای مشترک پیرامون بحران آب، میریت آبی کشور را نیازمند تغییرات جدی و اساسی دانستند.
در حال حاضر به دلیل مجموعه‌ای از رویداد‌ها در فرآیند تحولات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ناشی از رویکرد حاکم بر توسعه‌ ناموزون کشور، مدیریت منابع آبی با مشکلات عمیقی مواجه شده است،‌ انجمن‌های علمی و تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های استان یزد با صدور بیانیه‌ای پیشنهادها و راهکارهای لازم را در جهت شناسایی علل و کاهش آثار مخرب خشکسالی و کم آبی ارائه کردند .
متن بیانیه بدین شرح است :
بسمه تعالی
« قُل أرَأیتُم إن أصبَحَ ماؤکُم غَورا فَمَن یَأتِیکُم بِمَاء مَّعِین» (الملک- 30)
بگو: به من خبر دهید اگر آب‌های‌(سرزمین) شما در زمین فرو رود، چه کسی می‌تواند آب جاری و گوارا در دسترس شما قرار دهد؟
در حال حاضر به دلیل مجموعه‌ای از رویداد‌ها در فرآیند تحولات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ناشی از رویکرد حاکم بر توسعه‌ی ناموزون کشور، مدیریت منابع آبی با مشکلات عمیقی مواجه شده است. مشکلات عمیق موجود چه در بعد عرضه و تقاضا و چه در بعد کمّی و کیفی به مرحله‌ی بحرانی و سرنوشت سازی رسیده به گونه‌ای که پایداری حیات را در سرتاسر کشور در معرض تهدید‌ جدی قرار داده است .
ما جمعی از فعالین دانشجویی استان، فارغ از تعارفات، گرایش های سیاسی و تعلقات سازمانی و بخشی، برحسب مسئولیت‌های اجتماعی و ملی خود و با ابراز نگرانی از تهدیدات فعلی و بالقوه‌ی آتی بر آن شدیم تا پیشنهادات و راهکارهای لازم را در جهت شناسایی علل و کاهش آثار مخرب خشکسالی و کم آبی، در اختیار مسئولین مربوطه قرار داده تا با مدیریت صحیح و پشتکار مسئولین و همچنین همدلی آحاد مردم از این کارزار جانفرسا به سلامت عبور کنیم .
با توجه به تشدید بحران آب در برخی استان‌های کشور مانند خوزستان، سیستان و بلوچستان، یزد، اصفهان و غیره و آثار مخرب آن بر زندگی مردم، شرایط اقلیمی کشور و حیات وحش، مدیریت آبی کشور نیازمند تغییراتی جدی و اساسی است .
از جمله مهمترین عوامل پیدایش این بحران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
الف) عدم تخصص گرایی در بخش محیط زیست: کشور ما همواره از عدم تخصص گرایی در بخش‌های گوناگون ضربه خورده است؛ از جمله فقدان ثبت‌نام و پذیرش متخصصان رشته‌های اصلی محیط زیست در آزمون استخدامی به گونه‌ای که اجازه‌ی رجوع به اصلی‌ترین و تخصصی‌ترین محل جهت اشتغال دانش آموختگان این رشته‌ها یعنی سازمان حفاظت محیط زیست داده نشده و به علاوه در کارگزینی و استخدام افراد نیز ملاک‌های مرتبط با نیاز سازمان اجرایی نمی‌شود که ناکارآمدی این بخش را تشدید می‌کند. همچنین شواهد نشان می دهد که متاسفانه هنوز برخی از مدیران و سیاست‌گذاران منابع آب از دانش کافی برخوردار نمی‌باشند .
ب) سوء مدیریت و عطش توسعه: مسئله آب در کشور بیش از آن که ناشی از کمبود آب و شرایط اقلیمی باشد، از سوء مدیریت و عدم نگرش صحیح به منابع آبی ناشی شده است. از اصلی ترین دلایل این بحران نگاه غلط سیاست‌گذاران و برخی دانشگاهیان داخل کشور به مسئله آب است که آب را صرفاً یک کالای اقتصادی، آن هم تنها با رویکرد مهندسی می دانند. دیدگاهی که بیش از یک دهه است در بیشتر نقاط دنیا منسوخ شده و تبعات شدید حاصل از آن بر همگان آشکار شده است .
برای مثال قرارگیری صنایع آب بر مانند فولاد و کاشی‌سازی، در مناطقی که با بحران کم آبی مواجه‌اند، نشانگر سوء مدیریت در سطح کشور است .
ج) رشد سریع و الگوی نامناسب استقرار جمعیت: محصول ساده‌ی رشد سریع جمعیت، افزایش تقاضای آب و متناسب با آن کاهش سریع آب در دسترس است. توزیع مکانی جمعیت علاوه بر رشد جمعیت از عوامل عدم تطابق بین آب در دسترس و تقاضای آب است. علاوه بر این، گسترش شهرنشینی، مهاجرت به شهرهای بزرگ و توسعه‌ی اراضی، مستلزم افزایش مداوم تأمین آب درکنار افزایش تقاضای آن با وجود توسعه ی شهرنشینی و صنعت می‌باشد .
د) کشاورزی ناکارآمد: بازخورد الگوی رشد سریع جمعیت، توسعه بخش کشاورزی برای تامین نیاز غذایی مردم است. متاسفانه شیوه های کشاورزی در اکثر نقاط ایران هنوز صنعتی و مجهز به تکنولوژی های به‌روز نشده و کشور از شیوه‌های منسوخ شده‌ی کشاورزی و منتهی به بهره وری بسیار کم در آبیاری و تولید رنج می‌برد.
در حالی‌ که تنها 12 درصد از مساحت کشور زیر کشت ‌رفته، حدود 93 درصد از مصرف آب در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد. الگوهای کشاورزی در سراسر کشور نامناسب و در بسیاری از مناطق کشور از جمله استان یزد با شرایط دسترسی به آب ناسازگار است .
پیشنهادها :
1 . مدیریت پسآب‌ها و فاضلاب‌ها اعم از :
* ملزم کردن همه‌ی آب‌بران بزرگ کشور مانند صنعت کاشی سازی و فولاد به تصفیه پساب‌ها و فاضلاب‌ها
* استفاده از آب چرخانی در صنایع و برای استفاده در منابع طبیعی و فضای سبز و اصلاح الگوی کشت (مانند استفاده از روش کشت هیدروپونیک)
* مشروط کردن تأمین آب واحدهای مختلف به استفاده بهینه از آب
2 . مطالعه و تحقیق در ارتباط با روش‌های جدید علمی برای تولید و تامین آب شیرین به ویژه استفاده از آب‌های خلیج فارس و دریای عمان
3 . بررسی نقاط مناسب سواحل خلیج فارس و دریای عمان برای ایجاد شهرک های صنعتی و انتقال تدریجی صنایع آب بر به مناطق مذکور
4 . مدیریت آبهای مرزی و ایجاد کمیته ویژه دیپلماسی فعال آب‌های مرزی بین وزارت امور خارجه و وزارت نیرو
5 . مدیریت آب‌های زیرزمینی کشور و حمایت از طرح‌ های احیای قنات
6 . تشکیل کارگروهی علمی شامل اساتید و دانشجویان مرتبط به این حوزه و تیم اجرایی
7 . فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی و اصلاح الگوی مصرف آب در جامعه (مانند افزودن فصل اهمیت محیط زیست به کتب درسی دانش آموزان)
8 . برگزاری همایش‌ها و کنگره‌های تخصصی در دانشگاه‌ها و همایش‌های عمومی در سراسر کشور
لذا ما فعالین دانشجویی استان با توجه به وضعیت بحران آب که ناشی از سوءمدیریت و عدم تخصیص شیوه‌های صحیح برای عبور از این بحران است، از مسئولین مربوطه خواهشمند اقدامی موثر درجهت برآورده شدن این مطالبه‌ همگانی هستیم .
گفتنی است؛ این بیانیه به طور مشترک از سوی انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام(ره) دانشگاه یزد، تشکل توسعه و اعتدال دانشگاه یزد، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان پردیس شهیدان پاکنژاد یزد، انجمن اسلامی امید و اعتدال دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، انجمن عدالت خواه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه اردکان، شورای هماهنگی انجمن های علمی دانشگاه یزد، انجمن علمی رشته معماری دانشگاه یزد، انجمن علمی رشته نقاشی و گرافیک دانشگاه یزد، انجمن علمی رشته علوم مهندسی خاک، انجمن علمی رشته محیط زیست، انجمن علمی رشته نجوم، انجمن علمی رشته فیزیک، انجمن علمی رشته ریاضی، انجمن علمی رشته آمار، انجمن علمی رشته شیمی،‌ انجمن علمی رشته زمین شناسی، انجمن علمی رشته زیست شناسی، انجمن علمی رشته مهندسی معدن،‌ انجمن علمی رشته مهندسی عمران، انجمن علمی رشته مهندسی مواد، انجمن علمی رشته مهندسی کامپیوتر، انجمن علمی رشته مهندسی صنایع،‌ انجمن علمی رشته مهندسی شیمی، انجمن علمی رشته مهندسی برق،‌ انجمن علمی رشته مهندسی مکانیک، انجمن علمی رشته علوم سیاسی، انجمن علمی رشته انسان شناسی،‌ انجمن علمی رشته مددکاری اجتماعی،‌ انجمن علمی رشته علوم تربیتی،‌ انجمن علمی رشته علوم اقتصادی،‌ انجمن علمی رشته پژوهش و رفاه اجتماعی،‌ انجمن علمی رشته مدیریت بازرگانی،‌ انجمن علمی رشته زبان و ادبیات انگلیسی، انجمن علمی رشته زبان و ادبیات عربی،‌ انجمن علمی رشته الهیات،‌ انجمن علمی رشته اطلاعات و دانش شناسی، انجمن علمی رشته تربیت بدنی، انجمن علمی رشته حقوق،‌ انجمن علمی رشته فقه و حقوق،‌ انجمن علمی رشته روانشناسی، صادر شده است.