شاخ و برگ درختان خرما که در اصطلاح محلي مُغ گفته مي‌شود مواد اوليه براي ساختن و بافتن صنايع دستي در شهرستان بافق است.
صنايع دستي بومي و قديمي نظير بادبزن، کلاه، حصير، جارو، جلتو، صالحو، سبد مُغي، بافتوئو، کشکدون، ترازو حصيري، در سبو يا کوزه، پادري و سازو يا ريسمان از جمله مصنوعاتي هستند که به وسيله شاخ و برگ درخت خرما يا همان مغ، با دستان هنرمند زنان و مردان اين ديار بافته مي‌شود.
از دير باز وجود نخلستان‌هاي بسيار، قناعت و سختکوشي مردمان اين ديار، آنها را مجبور به استفاده از تمامي امکانات موجود مانند شاخه، برگ و الياف درخت خرما، همپاي شغل کشاورزي کرده است تا شايد از اين رهگذر درآمد خانواده‌ها نيز افزايش يابد.
صنايع دستي امروز که روزگاري از ملزومات زندگي براي مردمان بافق به شمار مي‌رفته و به گردش چرخ اقتصاد خانواده کمک مي‌کرده است، از قديمي‌ترين صنايع بومي اين منطقه است و ضمن کسب درآمد، بخشي از اوقات فراغت آنها را نيز پر کرده است.
ايجاد بازارچه‌هاي صنايع دستي از دست بافته‌هاي هنرمندان بافق
هر ساله در ايام مختلف سال به ويژه ايام نوروز، نمايشگاه‌هاي صنايع دستي بافق براي آشنايي هر چه بيشتر مسافران نوروزي و شناساندن صنايع دستي به مسافران و گردشگران در مناطق و اماکن مختلف اين شهرستان برپا مي‌شود.
عرضه و فروش صنايع دستي در ميدان خان، خانه وحشي بافقي، امامزاده عبدالله (ع) همچنين در قلعه باقرآباد و سايت گردشگري ريگ‌هاي صادق آباد در تپه‌هاي شني روان در ايام نوروز براي آشنايي مسافران و گردشگران با صنايع دستي انجام مي‌شود و استقبال نسبتاً خوبي نيز از اين دست بافته‌ها مي‌شود.
گرچه اين صنايع دستي براي آشنايي براي فرهنگ و زندگي گذشتگان به کار مي‌رود اما تعدادي از اين صنايع دستي مانند بادبزن، کلاه ،جارو و حصير هنوز مورد استفاده مردم در اين شهرستان و حتي ساير شهرستان‌هاي استان يزد است.
هنرمندان شهرستان بافق با خلاقيت و نوآوري و پيروي از هنر گذشتگان خود، صنايع جديدتري نيز با همين شاخ و برگ و الياف خرما براي استفاده خريداران به بازار عرضه کرده‌اند که در عين زيبايي، کاربردي نيز هست مانند جاخودکاري، جا کليدي، پايه گلدان، جا حوله‌اي، اسباب بازي کودکان، گلدان‌هاي تزئيني، زير ليواني، پوشش تزئيني ظرف غذا، قاب مشبک و قاب آينه که در عين زيبايي، يادآور فرهنگ غني مردم اين ديار است و به همه چيز يک پوشش سنتي و طبيعي مي‌دهد.
با ارسال اين صنايع دستي به ديگر شهرستان‌هاي استان با همکاري افراد فروشنده صنايع دستي شهرستان‌هاي ديگر، گامي مهم در شناسايي صنايع دستي بافق در استان برداشته شده است.
بسته بندي صنايع دستي در برنامه‌ريزي مسئولان قرار گيرد
گرچه توسعه و خلاقيت مي‌تواند در پيشرفت عرضه محصولات موثر باشد اما بسته‌بندي و کادوي اين محصولات نيز مي‌تواند در جذب مشتري و فروش مصنوعات، تاثير بسزايي داشته باشد که لازم است با انديشه و و تدبير و همکاري مسئولان صنايع دستي در اين راستا اقدامات لازم انجام شود.
براي تهيه همه محصولات مغي ابتدا بايد به تعداد مورد نياز، شاخه‌هاي درخت خرما تهيه و در بعضي از آنها بعد از رنگ آميزي، تمامي آنها را در آب خيساند تا انعطاف لازم را داشته باشد.
به طور طبيعي هر برگ از شاخه خرما دو نيمه دارد و بعد از جدا کردن اين دو نيمه، هر نصف برگ را به چهار قسمت مساوي تقسيم مي‌کنند.
براي اين کار سوزني را در برگ فرو مي‌برند و در درازا مي کشند و اين عمل را سه بار تکرار مي‌کنند.
اصطلاحات عاميانه بافت حصير در فرهنگ عامه بافق
اصطلاحات عاميانه بسياري براي بافتن صنايع دستي همچون دوکل کردن، ريش کردن، خونه، تختوئو، نگينو، جفتينو، گل هم زدن، رس، کناره کردن، پيچوندن، پيس، سيس، پت کردن، گرده، منال، سرپره، مغ، مغ دوز و چپ زدن وجود دارد.
بادبزن يکي از مصنوعات بافته از مغ است که با انواع مختلفي در بازار صنايع دستي بافق عرضه مي‌شود که از آن جمله مي‌توان به بادبزن اسمي، گنبزي، يادگار مشهد، کوچک، گل ابريشمي و کبابي اشاره کرد.
کلاه نيز از ديگر مصنوعات حصيري است که بافت آن تا حدي شبيه به بادبزن است و انواع کلاه‌هايي که با حصير بافته مي‌شوند نيز متفاوت و متنوع است که از آن جمله مي‌توان به کلاه بزرگ براي کشاورزان، کلاه عروسکي، بچگانه و کلاه عرق چيني اشاره کرد.
حصير نيز از مهم‌ترين مصنوعات مغي است و امروز هنوز کاربردهاي بسياري دارد و عده‌اي از آن به عنوان زيرانداز، پادري و حتي سفره استفاده مي‌کنند.
حصيرها نيز انواع مختلفي دارد که از آن جمله مي‌توان به حصير فارسي و حصير عربي اشاره کرد.
کلاه، بادبزن و حصير هنوز هم پرکاربردترين مصنوعات مغي به شمار مي‌روند
در واقع بادبزن، حصير و کلاه هنوز کاربرد دارند و از پرفروش‌ترين مصنوعات مغي شهرستان بافق به شمار مي‌روند.
بقيه مصنوعات مغي گرچه ديگر مانند گذشته کاربردي در زندگي روزمره مردم ندارد اما مشاهده اغلب آنها خاطره‌انگيز است و يادآور روش‌هاي زندگي گذشته و ابزار زندگي دوران‌هاي قديم است.
بافت حصير در همه ايام سال در بافق انجام مي‌شود و درختان خرما، سخاوتمندانه همه بخش‌هاي خود را براي استفاده مردم سختکوش بافق، در اختيار آنها قرار مي‌دهند و مردم نيز با هوشمندي و هنر و خلاقيت، از نخل، درختان سرفراز ديار خود، بهترين بهره‌برداري‌ها را مي‌کنند.
به جز صنايع دستي توليد شده از شاخ و برگ درختان خرما، خود محصول خرماي بافق نيز سوغات محبوب اين شهر است و خرماي بافق يکي از خوشمزه‌ترين خرماهاي موجود در کشور است.
اميد که گردشگران نوروزي با سفر به شهرستان بافق، علاوه بر گذراندن روزها و ساعات خوش در کنار روستاهاي تاريخي و زيبا، درياچه سنگ آهن بافق، تپه‌هاي ريگي و ... از سوغات ارزشمند اين شهرستان نيز بهره‌مند شوند.