چاپ

خبر یزد - یزد - قالیبافان اردکان این روزها حال خوشی ندارند، و کمتر هم دست به گره می‌زنند، و به دلیل کاهش خریداران و افت میزان تولید، عرضه فرش‌های متنوع ماشینی ارزان‌قیمت و کاهش قدرت خرید مردم به دلیل رکود بازار جهانی و داخلی، این هنر اصیل ایرانی به‌تدریج در حال فراموشی است.
به گزارش ایرنا، قالیبافی یکی از شاخه‌های هنر اصیل فرش‌بافی ایران با پیشینه‌ای به کهنگی قالی پازیریک ( قدیمی‌ترین قالی ایرانی قبل از اسلام در دوره هخامنشی ) 2500 ساله است.
برای تولید قالی عوامل و نیروهای متعدد انسانی و هنرمند دخیل هستند، ازجمله می‌توان به طراح، رنگرز، چله کش، بافنده و « پرداخت گر» اشاره کرد.
قالی‌بافی ازجمله هنرهایی است که جزو گنجینه ملی ایران محسوب می‌شود.
متأسفانه این روزها به دلیل مشکلات اقتصادی در بازارهای جهانی و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه غرب علیه ایران، قالی‌بافی مانند گذشته از رونق همیشگی برخوردار نیست.
کارشناس ارشد فرش و صنایع‌دستی اردکان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا بابیان اینکه تا قرن گذشته صنایع‌دستی شاخص اردکان، چلنگری ، زنجیربافی، زیلوبافی و کرباس‌بافی بود، تصریح کرد: در سال‌های 1305 هنر قالیبافی وارد این شهرستان شد.
مصطفی هاتفی اردکانی گفت: قالیبافی برای اولین بار در اوایل این قرن در کارگاهی در محله تاریخی چرخاب زیر نظر استادانی از کرمان و یزد کلید خورد و در اوایل تمام بافندگان مرد بودند که به‌مرور زمان زنان و دختران وارد این هنر شدند.
وی در مورد تقسیم مناطق قالیبافی افزود: اصولاً قالی ایرانی با توجه به استقرار جمعیت در شهرها، روستاها و مناطق عشایری بافته می‌شود که قالی اردکان ازلحاظ طرح، تکنیک بافت و نوع گره و پود گذاری از قالی شهری و فارسی باف متأثر است.
این کارشناس ادامه داد: البته تعداد رنگ‌ها از گذشته تاکنون از 17رنگ تجاوز نکرد که 17 مورد آن ازلحاظ رنگ‌بندی مختلف با زمینه‌های لاکی، کرم، سبز، مسی و سرمه‌ای است.
هاتفی اردکانی اضافه کرد: آن زمان هنرمندان با راهنمایی استادانی از کرمان و یزد بافت قالی را آغاز کردند و سعی داشتند که در تاریخ 2500 ساله قالی ایران سری بیرون آورند که توانستند.
وی اظهار داشت: چند سالی گذشت تا اینکه پای زنان و دختران در پشت دار قالی باز شد و مردان جای خود را کاملاً به آن‌ها دادند.
این کارشناس صنعت فرش تأکید کرد: کیفیت و زیبایی قالی اردکان به حدی رسید که هرکجا قالی کاشان مطرح بود در کنارش قالی اردکان قرار داشت.
وی افزود: در 90 سال اخیر، قالی اردکان توانست ازلحاظ طرح ، رنگ‌بندی، زیبایی و کیفیت بافت در استان حرف اول را بزند و طولی نکشید که فروشگاه‌های آلمان، استرالیا، سوئیس ، آمریکا و برخی کشورهای عربی از قالی اردکان پر شد.
هاتفی اردکانی می‌گوید: امروزه با توجه به مشکلات اقتصادی و هزینه بالا برای تهیه مواد اولیه و پایین بودن دستمزد نسبت به مخارج زندگی و وقت زیاد برای بافت فرش، فعالیت در این رشته دیگر مقرون‌به‌صرفه نیست که این هنر را ادامه دهند‌.
وی افزود: متأسفانه در این مدت تعدادی از هنرمندان با این هنر خداحافظی کردند، و امروزه تعداد کمی مشغول کار در این حرفه هستند که رضایت چندانی هم از شغل و درآمدشان ندارند.
همچنین یکی از تولیدکنندگان فرش دستباف اردکان می‌گوید: 10سال قبل تعداد بافندگان 12 نفر بود اکنون به 2 نفر کاهش یافت.
محمد محمدی میزان تولید سالانه قالی را حدود پنج هزار مترمربع ذکر کرد که نسبت به سال‌های گذشته رقم کمی است.
وی یادآور شد: به نسبت افزایش قیمت مواد اولیه برای برپایی قالی و بافت فرش، قیمت فرش دستباف چندان تغییر نکرد.
این تولیدکننده اردکانی اظهار داشت: در چنین شرایطی، کسی حاضر به فعالیت در قالی‌بافی نیست و این صنعت اصیل ایرانی رو به فراموشی است.
به گفته فعالان این هنر نه‌تنها قالی اردکان بلکه قالی‌بافی و فرش‌بافی کشور دچار بحران و رکود شد، این امر نیازمند تفکر و تدبیر اساسی است.
در غیر این صورت با توجه پایین‌تر بودن قیمت فرش‌های ماشینی و تنوع طرح و رنگ بالا، خانه‌های ایرانی در حال خالی شدن از قالی اصیل و دستباف است.
در صورت ادامه این روند کم‌کم باید قالی دستباف را در موزه مشاهده کرد.
رفع مشکلات سیاسی و اقتصادی و حمایت جدی دولت و بانک‌ها می‌تواند بخشی از مشکل صنایع‌دستی مخصوصاً قالی‌بافی را تسکین ببخشد.
مرکز شهرستان 98 هزارنفری اردکان در 60 کیلومتری شمال شهر یزد قرار دارد.
7544/ 2047