مناطق حفاظت شده، پارک‌هاي ملي، مناطق شکار ممنوع و ... که اغلب وسعتي بسيار زياد دارند، از سوي افرادي مورد حفاظت قرار مي‌گيرند که معمولا از کمترين امکانات براي انجام کار خود بهره‌مند هستند و بسياري از آنها نيز از کمترين‌ها بي‌بهره‌اند و البته در خبرهاي مختلف از شهرها و مناطق مختلف کشور، اغلب خبرهايي از محيط بانان به گوش مي‌رسد که اغلب از حال و روز ناخوش آنها و حقوقي که از اين قشر ضايع ميشود، خبر مي‌دهند.
بسياري از افرادي که علاقمند به طبيعت هستند، نسبت به شغل محيط بانان ابراز علاقمندي مي‌کنند اما اگر فقط يک نيمه روز را در کنار آنها بگذرانند، با اشراف بر محدوديت‌ها و محروميت‌هاي آنها، از علاقه خود صرف‌نظر مي‌کنند.
محيط‌بانان استان يزد در کنار همه سختي‌ها و مشکلات محيط‌بانان ديگر نقاط کشور، گستردگي منطقه، آفتاب سوزان و سرماي خشک و خشن را بيش از ديگران تحمل مي‌کنند و وجود گونه‌هاي نادر در مناطق حفاظت شده و حيات وحش يزد، مسئوليت آنها را در قبال کارشان خطيرتر مي‌کند.
محدوديت استفاده از اسلحه در مقابل شکارچيان غيرمجاز، مشکل مشترک محيط بانان
مشکلات قضايي که تعداد زيادي از محيط بانان در سراسر کشور گريبانگير آن هستند، کمتر در استان يزد وجود داشته اما محدوديت استفاده از اسلحه در برابر شکارچيان غيرمجاز حتي براي دفاع از خود، مشکلي است که اکنون اغلب محيط بانان را رنج مي‌دهد.
صرف‌نظر از اين موضوع، گستردگي فضاي تحت حفاظت، کمبود وسايل نقليه، کمبود نيرو، ساعات کاري طولاني و استراحت‌هاي کوتاه، حقوق و مزاياي ناچيز، تاخير در پرداخت دستمزدها و ده‌ها مشکل ديگر، نشان از آن دارد که محيط‌باني نيز نوعي عشق است و اگر اين عشق به حفاظت از طبيعت و حيات وحش نباشد، کسي حاضر نيست با شرايط سخت به اين کار ادامه دهد.
محمود دهقاني‌زاده، از محيط‌بانان اين منطقه اظهار داشت: محيط‌باني شغلي بسيار دشوار و دلهر‌ه‌آور است زيرا شب و روز بايد نگران درگيري با شکارچيان غيرمجاز باشيم و بيم از حضور آنها، دشوارتر از بيم حضور حيوانات درنده است.
بيم دائمي محيط بانان از حضور شکارچيان غيرمجاز/ وقتي محيط‌بان تعميرکار ميشود
وي عنوان کرد: محيط‌بان بايد شب و روز خود را به حفاظت از حيوانات و محيط زيست بپردازد و در اين بين، هيچ چيز مانند شکارچي غيرمجاز نمي‌تواند آرامش منطقه را به هم بزند.
دهقاني‌زاده ادامه داد: محيط بانان به ويژه در منطقه کالمند و بهادران، از لحاظ وسايل نقليه نيز در مضيقه هستند و هر پاسگاه تنها يک ماشين دارند و محيط بانان ناچارند در سرما و گرماي طاقت‌فرسا که هر دو در دل کوير، نمودي بيش از ساير مناطق دارد، به گشت‌زني با موتورسيکلت بپردازند.
محيط‌بان منطقه کالمند و بهادران عنوان کرد: خرابي وسايل نقليه نيز مشکلي است که محيط بانان خود بايد به رفع و رجوع آن بپردازند و يک محيط‌بان در واقع بايد يک تعميرکار ماهر نيز باشد ضمن اينکه در برخي موارد، محيط بانان براي يک پنچرگيري ساده، گرفتار نيش مار و عقرب شده‌اند.
وي خاطرنشان کرد: ماموران محيط باني در شرايطي کار مي‌کنند که علاوه بر انجام چند کار همزمان، مسئوليت علوفه‌رساني به حيوانات را نيز بر عهده دارند به نحوي که در ساعاتي از روز بايد گشت‌زني را رها کرده به آبشخورها، آب و علوفه برسانند در حالي که بر اساس استانداردهاي تعريف شده، هر کدام از اين امور بايد توسط تيمي جداگانه انجام شود.
شيفت‌هاي طولاني و استراحت‌هاي چند ساعته طاقت فرسا شده است
دهقاني‌زاده با بيان اينکه شيفت کاري محيط‌بانان نيز بسيار خسته‌کننده و طولاني است، تصريح کرد: شيفت‌بندي‌هاي محيط بانان بر خلاف قانون کار صورت مي‌گيرد زيرا بر اساس قانون کار، 24 ساعت کار، 48 ساعت استراحت دارد اما در شغل محيط باني در اين منطقه، به دليل کمبود نيروي انساني، در هفته چهار شبانه روز کار و دو شبانه روز استراحت مي‌کنيم.
وي خاطرنشان کرد: با اين حساب يک محيط‌بان در طول شبانه‌روز شايد بيشتر از سه ساعت نتواند استراحت کند و هميشه آماده گشت‌زني است.
يکي از ويژگي‌هاي مناطق حفاظت شده در استان يزد، گستردگي اين مناطق است به نحوي که تنها يک منطقه حفاظت شده در کالمند و بهادران، 230 هزار هکتار وسعت دارد و اين وسعت خود نياز به تعداد زيادي مامور و محيط بان دارد.
منطقه 230 هزار هکتاري کالمند و بهادران تنها 12 مامور محيط بان دارد در حالي که استانداردها نشان مي‌دهد اين منطقه حداقل به پنج مامور ديگر نياز دارد و گرچه در کل کشور، کمبود 10 هزار محيط بان اعلام شده است اما شرايط در مناطقي نظير استان يزد وخيم‌تر است و اين به دليل گستردگي مناطق حفاظت شده و حضور بيشتر گونه‌هاي نادر و نيازمند حفاظت در اين منطقه است.
کمبود نيرو توسط نيروهاي موجود جبران ميشود/ حقوق و مزايا در شرايط نامطلوب
به طور قطع هنگامي که اين منطقه با وسعت ياد شده، حداقل پنج مامور کم دارد، نيروهاي موجود بايد جبران کمبود نيرو را بکنند و اين در حالي است که از نظر حقوق و مزايا، شرايط بهتري براي آنها در نظر گرفته نشده است.
محيط بان منطقه کالمند و بهادران در اين زمينه به نمايندگي از محيط بانان منطقه خواستار در نظر گرفتن شرايط کاري بهتر براي محيط‌بانان شد و اظهار داشت: مسئولان يا نسبت به جذب نيرو اقدام کنند تا ما هم بتوانيم خدمات بهترين ارائه کنيم و به خانواده‌هاي خود نيز رسيدگي بيشتري داشته باشيم يا از نظر حقوق و مزايا، رسيدگي بيشتري به نيروهاي موجود داشته باشند.
دهقاني‌زاده با بيان اينکه شرايط براي نيروهاي پيماني بهتر است، عنوان کرد: نيروهاي قراردادي بايد منتظر بودجه عمراني باشند تا بتوانند حقوق و مزاياي خود را دريافت کنند که اين امر سبب تاخير مدام در دريافت دستمزدها آنها شده است.
وي افزود: با گذشت چند ماه از سال، برخي نيروهاي قراردادي هنوز حقوق و دستمزد خود را دريافت نکرده‌اند که اين امر علاوه بر دشواري‌هاي شرايط کار، شرايط زندگي را نيز براي آنها سخت کرده و خانواده‌هاي آنها را در مضيقه قرار مي‌دهد.
به طور قطع شغل محيط باني با اين همه سختي و با دريافت حقوق و مزايا به اشکال ياد شده، چيزي جز عشق و علاقه نيست و همين علاقه است که محيط بانان را در سرماي سخت زمستان‌هاي کوير و گرماي طاقت فرساي آن، به کار حفاظت و نگهباني وا مي‌دارد.