خبریزد- این بنا از شاهکارهای معماری دوره صفویه محسوب میشود و تنها بنای مدور ایرانی است که توسط «زین الدین گنجعلی خان ریگ» حاکم کرمان و به دستور شاه عباس صفوی در قرن دهم هجری قمری ساخته شده است.
یکی از کاربردهای این کاروانسرا در گذشته، محلی جهت استقرار تفنگچیان و مستحفظان بوده ولی در حال حاضر با کاربری اقامتی، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است.
در بخش شمالی این رباط، اتاقهایی که شاهنشین عمارت بوده است، قرار دارد که دارای سقفی بلند با کاربندی گچی است.
در دو طرف کاروانسرا نیز پلههایی وجود دارد که به پشت بام کاروانسرا راه دارد و میتوان برای تماشای آسمان فوق العاده زیبای کویر از طریق این پلهها به پشت بام رفت.
این رباط از کاروانسراهای بین شهری است و دارای پلان مدور و پنج برج نیم دایره است که به دیواره هشت متری آن متصل هستند، ساختمان آن آجری است و پس از در نسبتا وسیع ضلع جنوبی، هشتی و صحن دوازده ضلعی قرار دارد که در اطراف این صحن، رواقهای سکوداری وجود دارد که در انتهای هر رواق، اتاق هایی مشابه به چشم میخورد.
از بارزترین مشخصه این بنا میتوان به قرینه بودن شرق و غرب آن اشاره کرد که کنگرهها و تیراندازهای لبه بام، ترکیب برج و دیوارها و نمای تمام آجر آن، چهره خاصی به این کاروانسرا داده است.
کاروانسرای زین الدین به شماره ثبتی 926 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در سال 2006 دیپلم افتخار یونسکو به دلیل «احیا و ساماندهی با بهرهگیری از مصالح سنتی» را دریافت کرده است.
این کاروانسرا در 60 کیلومتری جاده یزد به کرمان و در فاصله 500 متری از جاده واقع شده است.
http://www.Yazd-Online.ir/fa/News/82964/جذابیت-تماشای-آسمان-شب-کویر-از-پشت-بام-تنها-کارونسرای-مدور-ایران