چاپ

خبر یزد - مجموعه‌ امیرچخماق که به خواست بانو ستی فاطمه همسر امیرچخماق حاکم یزد به منظور کمک به جاماندگان پشت دروزاه شهر بنا شده، علی رغم تخریب بخش زیادی از این بنا، هنوز یکی از شاهکارهای یزد است .
به گزارش ایسنا-منطقه یزد، امیرچخماق میدانی در شهر یزد و بخشی از مجموعه‌ای با همین عنوان شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار است که قدمت‌شان به دوره تیموریان می‌رسد .
میدان امیرچخماق، یکی از شاخص‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می‌شود که همه روزه میزبان گردشگران زیادی است که با تدفین پیکر چند تن از شهدای گمنام در محوطه این مجموعه و تکیه ارزشی معنوی به ارزش تاریخی آن نیز افزوده شده است .
این مجموعه که متعلق به دوره تیموری با قدمتی بیش از 600 سال است، به خواسته «ستی فاطمه» همسر امیرجلال‌الدین چقماق، از سرداران و امرای شاهرخ تیموری در سده 8 خورشیدی، در زمانی که حاکم یزد بود، بنا شد .
در واقع این مجموعه در ابتدا بیرون از حصار شهر و به این علت بنا شد که؛ هر شب در ساعتی مقرر دروازه شهربسته میشد و عده زیادی پشت دروازه جا می‌ماندند و باید تا فردا صبح در همان جا منتظر باز شدن دروازه شهر باشند .
«فاطمه خاتون» معروف به «ستی فاطمه» همسر پاکدامن این حاکم یزدی به منظور سرپناه دادن به جاماندنگان پشت دروازه شهر دستور ساختن این بنا را داد .
لذا مجموعه‌ای متشکل از تکیه، میدان، حمام عمومی، کاروان‌سراها، خانقاه، قنات‌خانه و چاه آب سرد را ساخت تا یزد را رونق بخشد .
در حال حاضر بازارهای خان و زرگری باقی‌مانده بازارهایی هستند که او تاسیس کرده و بخشی از آنها در سال 1320 و در حین خیابان کشی تخریب شده است .
تکیه امیر چخماق نیز که به موازات تکیه میدان بعثت کنونی و میدان شاه قدیم بنا شده بود، در سال 1330 و مسجد امیر چخماق در سال 1341 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند .
مسجدی نیز در همین محل بنا شد که روایت‌های جالبی در رابطه با این بنای معتبر و با معماری اصیل ایرانی و اسلامی وجود دارد چرا که این مسجد مناره ندارد در حالی که تمام مساجد در آن زمان با مناره ایجاد میشدند، عده‌ای معتقدند، مساجدی که بانوان بانی و بنا کننده‌ی آن هستند، مناره ندارند .
روایت دیگری نیز وجود دارد که عده‌ای معتقدند «ستی فاطمه» برای وحدت شیعه و سنی و توجه به هردو قشر این مسجد را بدون مناره ساخته است چرا که مساجد شیعیان دو مناره‌ای و مساجد اهل سنت دارای تنها یک مناره هستند .
البته در دوره حکومت امیرچخماق و فعالیت این بانوی پاکدامن، زنان جایگاه بسیار زیادی داشتند و یکی از دوران‌های توجه به قشر زنان در همین دوره بوده است .
با این وجود، در گذشته بخش عمده‌‌ای از این مجموعه تخریب شده اما همچنان شکوه مناره‌هایش بر آسمان، چشم ربا است .
محوطه باز میدان امیرچخماق هر ساله دستخوش تعییرات شهرداری و فضای سبز می‌شود و هنوز این شاهکار زیبای تاریخی طرح جامع و پایداری را تجربه نکرده است .
به نظر می‌رسد که بنای امیرچخماق نیازمند مرمت و استحکام بخشی بیشتری است از طرفی مقبره بانو «ستی فاطمه» نیز در ضلع شمالی ارسن امیر چقماق قرار دارد که صاحب آرامگاهی کوچک و گلین است و به نظر می‌رسد این بنا نیز در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی برای مرمت قرار دارد .
گفتنی است؛ امیرچخماق نیز در سفری که به کشور افغانستان پیشین داشته فوت کرده و در همان جا نیز به خاک سپرده شده است .
انتهای پیام