چاپ

خبر یزد - یزد- در گذشته‌ دور از روغن گیاه مَنداب (کود سبز) برای خوراک انسان و پیشگیری و مداوای بیماری "گری" شتران استفاده می‌شد؛ گیاهی که ریشه در تاریخ کهن مردمان بافق دارد.
کشت گیاه مَنداب از دیرباز در شهرستان بافق رایج بوده و بنا به گفته تعدادی از کشاورزان سالخورده بافقی از روغن دانه منداب جهت تامین سوخت چراغ های قدیمی برای روشنایی و همچنین مداوای بیماری گری در حیوانات اهلی استفاده می شده است.
منداب گیاهی است که کشاورزان بافقی در فضاهای خالی زمین های زراعی و باغی خود می کارند تا علوفه ای مرغوب برای احشام خود تامین کنند.
یک کشاورز سالخورده به خبرنگار ایرنا گفت: از بین رفتن علفهای هرز قبل از گلدهی، تولید بذر و کاهش مصرف آب در کشتهای بعدی به علت افزایش مواد آلی خاک از جمله مزایای استفاده از کشت گیاه منداب به عنوان کود سبز است.
حسین رنجبر با بیان اینکه در گذشته از منداب به صورت خوراکی و دارویی نیز استفاده می شده است افزود: اما امروز کشت این گیاه بیشتر با هدف تامین کود سبز در خاک و تناوب زراعی در مزارع گندم انجام می شود.
وی با اشاره به اینکه در برخی مناطق کشت منداب به صورت مخلوط با جو ، صورت می گیرد خاطر نشان کرد: در صورتی که کشت منداب با هدف تامین کود سبز باشد، باید قبل از گلدهی (معمولاً اوایل بهمن ماه) با عملیات شخم زنی به خاک برگردانده شود.
این کشاورز، روستاهای رضاییه، حاجی آباد، صدرآباد، دشت خون، باقرآباد و منطقه سبزدشت را از عمده مناطق کشت منداب در شهرستان بافق عنوان کرد و افزود: مزارع این روستاها مستعد برای کشت این گیاه است و منداب علاوه بر تامین تامین علوفه ، موجب مرغوبیت خاک و کیفی سازی زمین های زراعی می شود.
رمضان فتاحی کشاورز 75 ساله بافقی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در زمان های گذشته روغن دانه های این گیاه نیز برای خوراک و مداوای برخی از بیماری های دامی و انسانی مورد استفاده قرار می گرفت.
وی افزود: هرگاه آفت و بیماری های زراعی در مزارع زیاد به چشم می خورد کشاورزان با کشت گیاه منداب،خاک کشاورزی را ضد عفونی و با قارچ و آفت های کشتزارهای جو و گندم مبارزه می کردند و هم اکنون نیز این شیوه مبارزه سنتی در مزارع ادامه دارد.
این کشاورز، به شهد گلهای منداب هم اشاره کرد و گفت: در فصل زمستان که کمتر گیاهی گلدهی دارد گیاه منداب گلهای زردرنگ خود را در مزارع برای تامین خوراک زنبورها و تولید عسل به رخ می کشد.
مدیر پیشین جهاد کشاورزی بافق از کشت گیاه منداب (کود سبز ) در سطح 160 هکتار از اراضی زراعی این شهرستان خبر داد و گفت: پیش بینی می شود به طور متوسط از هر هکتار، مقدار 34 تن علوفه تازه برداشت شود.
حمید عسکری باقر آبادی اضافه کرد: این کار باعث برگردانده شدن ازت به خاک می شود که کاهش مصرف کود ازت در کشت های بعدی را به دنبال خواهد داشت.
تمام کشاورزان قدیمی بافقی گیاه منداب را علاه بر تامین علوفه تازه برای دام ، برگردان ساقه و ریشه آن را به خاک باعث غنی سازی خاک با کود تمیز و سبز می دانند که آفات را در زمین از بین می برد.
این گیاه سه الی چهار چین در سال دارد که هم اکنون فصل چیدن بهاره منداب است.
مرکز شهرستان 50 هزار نفری بافق در فاصله 110 کیلومتری جنوب شرق یزد قرار دارد.