نخلبرداری از رسوم کهن عزاداری یزدیها
فرهنگي
بزرگنمايي:
یزد آنلاین - محرم، جلوهای از استقامت اهل بیت(ع) در برابرظلمی است که اسلام را در پشت پردهای سیاه پنهان کرده بود و اکنون بعد از سالها مردماین دیار شیعه با تکرار سنتها تلاش میکنند، یاد آن شهدای راستین را جاودانه گردانند .
به گزارش ایسنا- منطقه یزد، آیین عزاداری سالار شهیداناباعبداالله الحسین (ع) در هر کجای ایران، شکوه و عظمتی خاص دارد ولی شهر یزد به عنوانیکی از مذهبیترین شهرهای ایران با مردمی علاقهمند به ساحت امامان و معصومین(ع)، ازشور و حال و هوایی خاص برخوردار است.
یزدیها هر ساله چند روز مانده به محرم، خود را با سیاهپوشکردن مساجد، حسینیهها، بستن پرچمهای عزا و بهویژه آماده کردن اشعار و نوحههای هیئتها،آماده برگزاری باشكوه عزاداریهای این ایام میكنند و با شروع ماه محرم نیز پیر و جوانبه حرمت سیدالشهدا(ع) لباس مشکی بر تن کرده و به منظور اقامه عزا در مساجد و حسینیههاحاضر میشوند .
یکی از رسوم کهن یزدیها که قدمتی دیرینه دارد و هرسالهمشتاقان زیادی را از سراسر کشور و حتی دنیا به خود جذب میکند، مراسم «نخلبرداری»است که به معنای تشییع پیکر پاک سرور شهیدان در روز عاشورا، هر ساله برگزار میشود.
نخل در واقع یك سازه چوبی به شكل سرو است كه برچهار ستون بنا نهاده شده و در روزهای اول محرم یا در آستانه روز عاشورا، سرتاسر آنرا سیاهپوش و از آن صدها شمشیر، قمه و خنجر برهنه آویزان میکنند.
تعریفی که در لغتنامه دهخدا برای نخل آمده این چنیناست؛ «نخل یعنی تابوت بزرگ و بلندی که بر آن خنجر، شمشیر و پارچههای قیمتی و آینههابسته است و در روز عاشورا با عنوان تابوت امام حسین (ع) حرکت داده میشود و چون شبیهدرخت خرما ساخته میشود به آن نخل میگویند . »
مردم یزد به مراسم نخلبرداری بسیار معتقدند تا آنجاکه با دیدن آن درود میفرستند و خود را با آن متبرک میکنند به نحوی كه حتی نذركردن برای نخل از آداب مرسوم یزدیهاست که برای اموری چون برآورده شدن حاجات، با رفتنبه زیر نخل انجام میشود .
البته تزئینات دیگری نظیر آینه، میوه، پولکهای مختلف،منگولههای تزئینی، دستمالهای ابریشمی رنگی نیز در دو طرف نخل بسته میشود .
عامهی مردم هر کدام از عناصر به کار برده شده در نخلرا نمادی از یک حادثه و متعلق به شخص خاصی در حادثه کربلا میدانند به عنوان نمونهمثلاً خود نخل به عنوان جنازه سید الشهدا(ع)، سیاه پوش کردن به عنوان پارچه سیاه رویجنازه، شمشیر و نیزهها به علامت تیر و نیزههای وارد شده بر بدن امام حسین(ع)، آیینهبه عنوان نور وجود مبارک امام حسین(ع)، علمهایی که بر نخل بسته میشود نمادی از علمدارامام حسین(ع)، پارچههای زینتی که بر نخل میبندند به عنوان حجله حضرت قاسم(ع)، زنگهاییکه در قدیم میبستند به عنوان زنگ کاروان امام حسین(ع) و حتی سرطوق بالای نخل به عنوانکاکُل علی اکبر(ع) است و عزادارانی که نخل را برمیدارند نیز به عنوان تشییعکنندگانمحسوب میشوند.
البته مراسم نخلبرداری با یک نظم خاصی اجرا میشودبه طوری كه با هدایت یک شخص به عنوان سردسته و با فریادهای «یا حسین، یا حسین» آن راجابهجا میکنند.
گاهاً اگر نخل بزرگ و سنگین باشد هر جبهه از نخل مربوطبه یک یا چند محله میشود که در هنگام به حرکت در آوردن نخل باید در جبهه مخصوص خودقرار گیرند و نخل را هدایت کنند .
معمولاً شخص راهبر و فرمانده نخل، در پهنه جلوی آن روییکی از چوبهای نخل با آویختن شال عزا به گردن میایستد و با حرکات دست، نخلبران رادر جابجایی نخل هدایت میکند و یک یا دو نفر هم به نوک یا راس نخل، بالا میروند ودر هنگام حرکت نخل، یکی اذان میگوید و دیگری، اشعار حماسی یا ابیاتی از دوازده بندمشهور محتشم کاشانی را میخواند.
نخل را معمولاً سه دور یا بیشتر به دور حسینیه میچرخانندو در پای آن نیز دامهایی را قربانی میكنند تا پس از ختم مراسم، بین نیازمندان تقسیمیا با پخت آش گندم از گوشت دامهای قربانی از عزاداران پذیرایی میكنند.
بزرگترین نخل کشور در یزد و هماکنون در شهرستان «تفت»قرار دارد كه هر ساله در روز عاشورا، جمعیتی میلیونی در این مراسم شرکت میکنند و صدهامرد قویهیکل این سنبل عظیم را بر دوش میکشند و گرد میدان نخل به حرکت در میآورند.
معمولاً مراسم نخلبرداری قبل از غروب آفتاب روز عاشورابرگزار و سپس آیین شام غریبان شروع میشود.
انتهای پیام
-
جمعه ۷ مهر ۱۳۹۶ - ۱۱:۰۱:۰۲ AM
-
۹۷ بازديد
-
ایسنا - فرهنگی و هنری
-
خبر یزد
لینک کوتاه:
https://www.khabareyazd.ir/Fa/News/6667/