چاپ

خبر یزد - ایسنا/یزد قبه یا بقعه دوازده امام یزد از کهن‌ترین بناهای کتبیه‌دار ایران است که به‌دلیل سبک معماری منحصربه‌فرد و وجود کتیبه‌های ارزشمند مورد توجه بسیاری از پژوهشگران معماری قرار گرفته است.
در کوچه پس کوچه‌های قدیمی یزد که قدم بزنید با آثار تاریخی زیادی مواجه می‌شوید که زیبایی و شکوه معماری عصر خود را به نمایش می‌گذارند.
در میان این بناهای مسحورکننده در محله فهادان یزد، سازه‌ای به‌عنوان قدیمی‌ترین یادگار معماری کهن شهر یزد خودنمایی می‌کند؛ بقعه دوازده امام با قدمت بیش از 1000 سال هر ببینده‌ای را مجذوب خود می‌کند و عظمت معماری ایران را به رخ می‌کشد.
این بقعه که 31 تیر ماه سال 1313 هجری شمسی به شماره‌ 207 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در سال 416 هجری شمسی در زمین آتشکده‌ای متعلق به دوره ساسانیان به دستور ابو جعفر علاالدوله کاکویه‌ دیلمی ساخته شده است.
البته در طول قرن‌ها به‌دلیل بازسازی و مرمت بخش‌های آسیب‌دیده با تغییرات زیادی مواجه شده، اما بنا به نظر برخی کارشناسان احتمالاً پیکر ابو جعفر از سال 420 هجری در بخشی از این ساختمان به خاک سپرده شده است.
بدنه‌ بقعه دوازده امام یزد به‌صورت چهارضلعی طراحی شده که به هشت‌ ضلعی تبدیل می‌شود و گنبد روی آن قرار می‌گیرد. در چهار ضلع عمارت، گوشواره‌هایی وجود دارد که در داخل هر یک، درگاهی مخصوص تعبیه شده است و روشنایی این بنا هم از طریق پنجره‌های چهار قسمت بقعه تامین می‌شود.
از دیگر ویژگی‌های بقعه می‌توان به قوس پیشانی سردر، قاب مستطیل شکل و نوشته‌های اطراف در اشاره کرد و تنها راه دسترسی به پشت‌ بام استفاده از نردبان است و در این بنای تاریخی هیچ پلکانی به‌ سمت پشت‌ بام تعبیه نشده است.
بقعه دوازده امام یزد به‌دلیل نوع ساخت، پس از گذشت 1000 سال همچنان پابرجاست. گوشه‌سازی قبه در تبدیل پلان مربع به دایره در نوع خود بی‌نظیر است و به‌عنوان الگویی برای ساخت بناهایی مشابه در معماری ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است.
دیواره‌های قبه با نقاشی‌ها و کتیبه‌های فوق‌العاده به خط کوفی تزیین شده و آیه شریفه «آیه الکرسی» به خط کوفی، زیبایی گنبد را دو چندان کرده و درون کتیبه‌ای که در بقعه وجود دارد نیز به خط کوفی از جنس طلا نام سازندگان به‌صورت مورق حک شده است. همچنین نوشته‌ای به رنگ مشکی داخل یکی از اتاق‌نماهای آن قرار دارد که براساس مستندات تاریخی متعلق به ملا زین‌العابدین حیدر است و از زمان حکومت محمد شاه قاجار باقی مانده است.
بی‌شک چنین بنایی برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری ایران، دیدنی و جالب توجه است.
انتهای پیام